Print bookPrint book

On-line Public Access Catalog

Ο OPAC του Virtua είναι ένα πολύ σημαντικό υποσύστημα για την αναζήτηση πληροφοριών στη Βάση Δεδομένων της βιβλιοθήκης.

ιστοχώρος: Τηλεκπαίδευση
Μάθημα: Virtua: Ένα Ολοκληρωμένο Πακέτο Αυτοματοποίησης Βιβλιοθηκών
Book: On-line Public Access Catalog
Printed by: Επισκέπτης
Date: Παρασκευή, 10 Μάιος 2024, 9:11 μμ

Table of contents

Εισαγωγή στον OPAC

O Οn-line Public Access Catalog του Virtua είναι ένα πολύ σημαντικό υποσύστημα, που δίνει τη δυνατότητα εύκολης πρόσβασης στα τεκμήρια μίας βιβλιοθήκης, άσχετα με το πώς και πού αυτά βρίσκονται.

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το Virtua είναι κατασκευασμένο με τη λογική του client/server. Στην περίπτωση του OPAC, ο server αποθηκεύει τις πληροφορίες και επιτρέπει την πρόσβαση στη Βάση Δεδομένων, ενώ ο client (χρήστης) μπορεί να τις ανακαλέσει και να τις εμφανίσει.

O OPAC προσφέρει δυνατότητες για εύκολη αναζήτηση δεδομένων μέσω πολλών σημείων πρόσβασης. Έχει σύνθετη αναζήτηση με λέξεις κλειδιά, που επιτρέπει τη χρήση τελεστών και αποκοπής, καθώς και δυνατότητα χρήσης φίλτρων για ακριβέστερη αναζήτηση.

Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι ότι μπορεί να λειτουργήσει μέσα από δύο περιβάλλοντα εργασίας, ένα γραφικό και ένα web.

Επιπλέον, παρέχει συνεχή πρόσβαση σε άλλες Βάσεις Δεδομένων, καθώς και ένα μηχανισμό για την παρακολούθηση μισθωμένων ή μη υπηρεσιών.

Τέλος, δίνεται η δυνατότητα εκτυπώσεων και βοήθεια από το menu help αλλά και on-line.

Χαρακτηριστικά του OPAC

O OPAC του Virtua πέρα από τις στάνταρ λειτουργίες που κάθε on-line κατάλογος προσφέρει έχει κάποια επιπλέον χαρακτηριστικά.

Αυτά είναι:

Τα χαρακτηριστικά αυτά παρουσιάζονται πιο αναλυτικά στα υποκεφάλαια που ακολουθούν.

Keyword Search

Με την keyword search μπορεί κανείς να ψάξει με λέξεις κλειδιά, οι οποίες να βρίσκονται στον τίτλο, στο θέμα ή και σε άλλα πεδία της αναγραφής, γεγονός που καθορίζεται από την πολιτική της βιβλιοθήκης.

Επίσης, σε αυτή την έρευνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκοπή (αριστερή, δεξιά και ενδιάμεση) καθώς και τελεστές boole.

Φίλτρα

Για μεγαλύτερη ακρίβεια στην αναζήτηση πληροφοριών, το υποσύστημα αυτό δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν και φίλτρα. Πιο αναλυτικά, με τα φίλτρα μπορούμε να περιορίσουμε την έρευνα με βάση τη γλώσσα, τον τόπο, τη χρονιά έκδοσης κ.α.

Επιπλέον, φίλτρα μπορούμε να εφαρμόσουμε και στα αποτελέσματα της έρευνας, για ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια.

Πολλαπλά Interfaces

Επιτρέποντας στον on-line Κατάλογο να έχει πολλαπλά προφίλ, το Virtua δίνει στους χρήστες μεγαλύτερη ευελιξία.

Συγκεκριμένα, το Virtua έχει:

Εξουσιοδότηση χρηστών

Η βιβλιοθήκη μπορεί να διαμορφώσει το σύστημά της έτσι, ώστε να δώσει στους χρήστες της ή σε μία μερίδα τους, προνόμια τα οποία μόνο εξουσιοδοτημένοι χρήστες μπορούν να έχουν, όπως να βλέπουν και να επεξεργάζονται τις εγγραφές τους, να κάνουν δανεισμούς και ανανεώσεις.

Συγκεκριμένα, με τις λειτουργίες αυτές, τις οποίες ενεργοποιεί η βιβλιοθήκη μέσω του εικονιδίου Patron ή από το menu Patron, διαμορφώνει το σύστημά της έτσι ώστε οι χρήστες:

Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε όμως, ότι για να τεθούν σε εφαρμογή αυτές οι λειτουργίες, θα πρέπει αφενός οι χρήστες να είναι "εκπαιδευμένοι" και αφετέρου να είναι και ενήμεροι ότι ο προσωπικός αριθμός κάθε χρήστη θα πρέπει να είναι απόρρητος, ώστε να μην μπορεί κάποιος να επεμβαίνει στα προσωπικά αρχεία κάποιου άλλου.

Virtua Web Gateway

Το Virtua Web Gateway είναι ένα λογισμικό που διαθέτει τον on-line Κατάλογο της βιβλιοθήκης στους υπολογιστές του δικτύου της βιβλιοθήκης (intranet), αλλά και στους υπολογιστές που έχουν πρόσβαση στο Internet.

Μέσω της Δικτυακής Πύλης, μπορούν να γίνουν διάφορες έρευνες στον OPAC της βιβλιοθήκης. Συγκεκριμένα μπορεί κανείς να ψάξει με το όνομα του συγγραφέα, το θέμα, τον τίτλο, τον εκδότη, τον ταξινομικό αριθμό, με λέξεις-κλειδιά, καθώς επίσης με τον αριθμό του μαθήματος ή το όνομα του καθηγητή εάν πρόκειται για σχολική ή ακαδημαϊκή βιβλιοθήκη.

Η Πύλη δίνει τη δυνατότητα για τέσσερα διαφορετικά είδη έρευνας: την Browse, την Keyword, την Broadcast και την Expert.

H browse επιτρέπει την έρευνα σε μία αλφαβητική/αριθμητική λίστα της συλλογής της βιβλιοθήκης. Η keyword επιτρέπει την έρευνα με συνδιασμό λέξεων. Η broadcast έρευνα επιτρέπει μία έρευνα λέξεων-κλειδιών, σε διάφορες βάσεις δεδομένων. Η expert δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να κατασκευάσει το δικό του περίπλοκο συνδιασμό ερευνών.

Επίσης, να αναφέρουμε ότι στην expert και την keyword μπορούν να χρησιμοποιηθούν και φίλτρα.

Gateway's Cart

Μέσα από την Virtua Gateway μπορεί κανείς να επιλέξει διάφορες αναγραφές για να τις εκτυπώσει ή να τις στείλει e-mail. Αυτό γίνεται με τη βοήθεια του εργαλείου Cart ("καροτσάκι").

Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα μιας επιτυχημένης έρευνας μπορούμε να τα σώσουμε στο Cart, ώστε ολοκληρώνοντας την έρευνά μας να τα έχουμε συγκεντρωμένα και εύκολα να μπορούμε να τα εκτυπώσουμε ή να τα ταχυδρομήσουμε.

Οι λειτουργίες αυτές γίνονται, βέβαια, μέσα από το παράθυρο Cart.

Οι εγγραφές που θα αποθηκεύουμε στο Cart παραμένουν εκεί εώς ότου ολοκληρώσουμε την περιήγησή μας στον OPAC ή μέχρι να τα διαγράψουμε.

Διαμόρφωση του OPAC

Μία από τις πιο σημαντικές δυνατότητες που προσφέρει η Δικτυακή Πύλη του Virtua είναι το γεγονός ότι η βιβλιοθήκη μπορεί να "κόψει και να ράψει" στα μέτρα της οτιδήποτε εμφανίζεται στην οθόνη του OPAC.

Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να ρυθμίσει τη γλώσσα, τα γραφικά, τις ταμπέλες, τα κείμενα που εμφανίζονται, την εμφάνιση των πλαισίων, της αρχικής σελίδας, αλλά και τον προσανατολισμό των πληροφοριών, ανάλογα πάντα με τις ανάγκες της. 

Με τη χρήση του Virtua System Client μπορούν ακόμη να ρυθμιστούν και τα δεδομένα που ανακτώνται από τη Βάση Δεδομένων και πώς αυτά τα δεδομένα εμφανίζονται.

Μπορεί ακόμη να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο η Πύλη, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει και στις ανάγκες ενός ενιαίου Καταλόγου.

Chameleon Web Gateway

Η Δικτυακή Πύλη "Χαμαιλέον" δίνει μία εντελώς διαφορετική διάσταση στον τρόπο που λειτουργεί το Virtua. Χρησιμοποιώντας την Chameleon Gateway δίνεται η δυνατότητα για απομακρυσμένη πρόσβαση στον OPAC και στις υπηρεσίες Κυκλοφορίας Υλικού.

Δηλαδή, από ένα pc στη βιβλιοθήκη, από το σπίτι, ή από οπουδήποτε αλλού οι χρήστες της βιβλιοθήκης μπορούν μέσω διαδικτύου να έχουν πρόσβαση τόσο στον on-line Κατάλογο, όσο και στην Κυκλοφορία Υλικού. 

Πιο συγκεκριμένα οι χρήστες σε αυτή την περίπτωση μπορούν:

Φυσικά, κάθε βιβλιοθήκη μπορεί να χρησιμοποιήσει όλες ή κάποιες από τις λειτουργίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, ανάλογα με τις ανάγκες της ίδιας και των χρηστών της.

Επιπλέον, αξίζει να αναφέρουμε ότι το Interface του Chameleon Gateway μπορεί πλήρως να διαμορφωθεί ή και δημιουργηθεί ένα εντελώς καινούριο στη θέση του, εάν κάποιος διαθέτει γνώσεις του κώδικα HTML.